در گذشته منارهها، در كنار مساجد و يا مدارس از خشت، سنگ و چوب ساخته میشدند. كاربرد مهمّ منارهها در گذشته استفاده از آنها برای اذان گفتن بود. منارهها به شکل مدوّر و يا چارگوش بنا شده و با کتیبهها و تزئينات مختلف مانند: كاشی كاری تزئين میشدند. تعداد كمی از منارههای قديمی در تاجيكستان هنوز باقی مانده و بعضی از آنها ترميم و بازسازی شده است.
دره یغناب در فاصله کمی بیش از ۱۰۰ کیلومتری دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، قرار دارد. مسیر دسترسی به این دره، جادهای خیره کننده است که در امتداد درههای تنگ و شیبدار و کنار رودخانههای زیبا امتداد مییابد. دره یغناب که توسط مردم محلی "بهشت روی زمین" نامیده میشود، خانه یغنابیها، نوادگان سغدیان باستان است. این مردم به دلیل انزوا و دوری از دیگران، حتی همسایگان خود، تعامل کمی با دنیای خارج دارند و به همین دلیل توانستهاند سنتها و زبان خود را به شکلی قابل توجه حفظ کنند. اگرچه در دوره شوروی بسیاری از روستاییان به اجبار به مناطق خشک تاجیکستان برای چیدن پنبه کوچانده شدند و بسیاری از آنها جان خود را از دست دادند، امّا این مردم مقاومت کردند و خوشبختانه بازماندگان توانستهاند به سرزمینهای اجدادی و شیوه زندگی سنتی خود بازگردند. آن دوره تاریک از تاریخ اخیرشان اکنون پشت سر گذاشته شده است.
مهمانبختی محبتاف از چهرههای برجسته فرهنگی و ادبی تاجیکستان است که به مدت ده سال، از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۱، ریاست اتحادیه نویسندگان این کشور را بر عهده داشت. او در دوران زمامداری خود نقش مهمی در ثبات و پویایی فعالیتهای ادبی تاجیکستان ایفا کرد و روابط فرهنگی با دیگر کشورها، به ویژه ایران، را گسترش داد. تحت رهبری او، تبادلهای ادبی و برگزاری همایشهای مشترک میان نویسندگان تاجیکستان و ایران تقویت شد، که این امر به غنای دیالوگ فرهنگی بین دو حوزه فارسیزبان کمک شایانی کرد.
شرکتها و آژانسهای بیشماری در سطح کشور اقدام به برگزاری تورهای تاجیکستان میکنند. در زیر سعی کردهایم ضمن مقایسهای دقیق نسبت به قیمت و خدمات این سفرها ارزانترین، مناسبتترین و با کیفیتترین سفر تاجیکستان را به صورت مستند و مبتنی بر اطلاعات مندرج بر وبسایتهای این شرکتها به دست بیاوریم.
درّهی حصار منطقه وسیعی کوهستانی است به طول تقریباً 70 کیلومتر و 2 الی 18 کیلومتر پهنا كه رودخانههای كافرنهان،قرهتاغ و رودخانه شیرکنت از آن میگذرد.مردم در این منطقه در اوایل عصر حجر، 3 الی4 هزار سال قبل از میلاد ساکن بودهاند. بعدها این منطقه بخشی از باختر و سپس بخشهای یونانی-باختری و کوشان میشود. آثار باقیمانده از سنگچینهای گرد و مستطیل شکل ساخته دست بشر در مناطق باستانی که در میان ساکنین محلّی به تيپا معروف هستند در تعداد زیادی از باستانشناسیها یافت شده که گواه این موضوع هستند.
جادههای کهن تجاری آسیای مرکزی، با مناظری افسانهای و تاریخی درخشان، بار دیگر مورد توجه گردشگران قرار گرفتهاند. در این نوشتار تلاش کردهام، بهترین مسیرها برای کاوش در ثروتهای پنهان آن را ارائه کنم.
تاجیکستان از دیرباز محل برخورد دينها و مذاهب گوناگون بوده است. این سرزمین با فرهنگهای چین، ایران و... همسایه بوده و جریانهای دینی و فرهنگی آنها این جمهوری را تحت تاثیر خود قرار داده است. امروزه دین بیشتر مردم این منطقه سنّی و از شاخه حنفی است و ابوحنیفه را به عنوان امام اعظم میشناسند. گروه کوچکی از شیعیان اسماعیلی در کوههای پامیر در منطقه بدخشان زندگی میكنند. اقلّیّتهای مسیحی، زرتشتی و کلیمی نيز در این کشور زندگی میكنند. مسلمان 80درصد، مسلمان شيعه 5درصد، ارتدوكس روسی5/1درصد، يهودی 1/0درصد، ساير اديان و بیدين 4/13درصد
درياچه قرهكول يا دریاچه سیاه بزرگترین منبع آب طبیعی در تاجیکستان است که در شرق پامیر واقع شده و 3900 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. این دریاچه مساحتی در حدود 380 کیلومتر مربع را در بر میگیرد و متوسط تا 238 متر عمق دارد. این دریاچه 33 کیلومتر طول و 23 کیلومتر پهنا داشته و یک رشته جزیره بزرگ که از شمال به جنوب کشیده شده دریاچه را به دو قسمت کمعمق شرقی و قسمت عمیق غربی تقسیم کرده است.
لازوريت يا همان سنگ لاجورد يا لاژورد نام دیگر این سنگ معدنی است که طیف متنوعی از نیلی، بنفش، آبی گلگندم یا سبزآبی دارد. منابع محدودی از این سنگ در جهان وجود دارد. در افغانستان، تاجیکستان، روسیه و شیلی معادني از اين سنگ پيدا شده است. بهترین سنگهای نیلی فقط در پامیر غربی و افغانستان استخراج میشود و بسیار نادر است. نمونههای لاجورد معمولاً به علّت ناخالصی خالدار یا راهراه هستند. کریستالهای پریت طلایی، پریت سولفوریک این سنگ را به نحو خاصی زیبا میسازد. لاجورد هرگز شکسته نمیشود حتّی وقتی حرارت داده میشود. این ویژهگیها در زمان باستان شناخته شده بوده و برای تایید اصالت آن مورد استفاده قرار میگرفتند.
ابوعبدالله رودکی پایهگذار و پدر شعر کلاسیک فارسی است که در اواخر قرن 9 و اوایل قرن 10 در طی سلسله سامانیان زندگی میکرد. او قصیدهها و شعرهای معروفش را به زبان فارسی مینوشت. رودكی یک خواننده و موسیقیدان با استعداد بود. او چنگ را به زيبايی مینواخت. نصر بن احمد سامانی (943-914م) رودکی را به بخارا دعوت کرد. رودكی بيشتر عمرش را در بخارا گذراند و از زمانی که حامیش را در سال 937م از دست داد؛ دوران سختي و تنگدستی وی شروع شد.
بیش از 20 سال است که سفرهایی با عنوان "سفرهای گروهی جاده ابریشم" از مبدا ایران برگزار میکنیم. سفرهایی به مقصد کشورهای ترکمنستان، ازبکستان و تاجیکستان، برای بازدید از شهرهای تاریخی سمرقند، بخارا و خیوه.