ازبکستان با نام رسمی جمهوری ازبکستان (به ازبکی: Oʻzbekiston Respublikasi، Ўзбекистон Республикаси) کشوری محصور در خشکی واقع در آسیای میانه است. زبان مردم ازبکستان فارسی تاجیکی و بیشتر ازبکی است و زبان ازبکی از خانوادهٔ زبانهای ترکی میباشد. این کشور از شمال و باختر با قزاقستان، از خاور با تاجیکستان و قرقیزستان و از جنوب با افغانستان و ترکمنستان دارای مرز مشترک است. مساحت این کشور ۴۴۸٬۹۷۸ کیلومتر مربع است و بر این اساس پنجاه و ششمین کشور از نظر وسعت در جهان میباشد و جمعیت آن نزدیک به ۳۳٫۴ میلیون تَن برآورد میشود. ازبکستان پرجمعیتترین کشور در میان کشورهای آسیای میانه است. پایتخت و بزرگترین شهر این کشور تاشکَند است. زبان رسمی این کشور ازبکی است و با خط لاتین و خط سیریلیک نوشته میشود. واحد پول این کشور سوم ازبکستان نام دارد. مسلمانان ۸۰ درصد از جمعیت ازبکستان را تشکیل میدهند. ۵ درصد از جمعیت این کشور نیز پیرو کلیسای ارتدکس روسی میباشند. ۱۵ درصد نیز پیرو دیگر ادیان یا بیدین هستند. نظام حکومتی این کشور سکولار است. زبان روسی همچنان در این کشور پرکاربرد بوده و رایجترین زبان آموزشی در مدارس این کشور است. در برخی مناطق جنوبی این کشور که اغلب اقوام تاجیک در آنجا زندگی میکنند نیز زبان فارسی رایج است.
آرامگاه تیمور گورکانی موسس سلسله تیموریان از دیگر جاهای دیدنی ازبکستان در شهر سمرقند است. همانطور که در بالاتر توضیح دادم، تیمور به لشکرکشی و فتح کشورهای مختلف علاقه زیادی داشت و از چنگیز مغول به عنوان الگوی خود نام میبرد. با اینکه تیمور پادشاه خشن و علاقهمند به کشتوکشتار بود؛ در بین مردم ازبکستان جایگاه ویژهای دارد.
این بنا به یادبود بیبیخانم یا همان سرای ملک خانم همسر تیمور گورکانی و به دستور تیمور در حدود ۶۰۰ سال پیش ساخته شدهاست. مسجد بیبیخانم یا بیبیخاتون که در شرق میدان ریگستان قرار دارد، در زمان خودش، از بزرگترین مساجد جهان بودهاست.
اگر بخواهیم ردپایی از ایران که در ازبکستان باقی ماندهاست را نام ببریم، بیشک باید به میدان ریگستان اشاره کنیم. میدان ریگستان قلب شهر سمرقند و از باشکوهترین جاهای دیدنی ازبکستان است. معماری ایرانی منحصربهفرد ساختمانهای اطراف این میدان، بعدها در بناهای مشهوری مثل تاج محل هندوستان، مسجد سنپترزبورگ روسیه و میدان نقش جهان اصفهان نیز استفاده شد.
اولین جایی که به شما پیشنهاد میکنم در سمرقند ببینید، رصدخانه اُلُغبیگ است. این مکان تاریخی توسط ستارهشناس بزرگ، الغبیگ امیر تیموری ساخته شد. جالب است بدانید که مادر الغبیگ، گوهرشاد آغا بود که مسجد گوهرشاد در مشهد را ساختهاست و پدرش شاهرخ نیز فرزند تیمور از پادشاهان ایران بود.
یکی از بناهای تاریخی و در عین حال غیرمعمول تاشکند، اقامتگاه شاهزاده رومانوف است که در سال 1891 در مرکز شهر، تحت پروژه معماران AL Benoit و VS Geyntseltsman ساخته شد. این اقامتگاه خصوصی نیکولای کنستانتینوویچ رومانوف است که نوه امپراتور نیکلای اول بود و در سال 1877 توسط والدین خود به تاشکند تبعید شد و تا زمان مرگش در سال 1918 در آنجا زندگی کند.
تاشکند پایتخت کشور ازبکستان دیدنیهای بیشماری دارد، دیدنیهایی که بسیاری از سفردوستان را به تور ازبکستان فرا میخواند. باغ گیاه شناسی تاشکند از جمله دیدنیهای تاشکند و بزرگترین باغ گیاهشناسی کشورهای آسیای میانه به شمار میآید. در این باغ بیش از 5 هزارگونه مختلف گیاهی را میتوانید در کنار هم ببینید. باغ گیاه شناسی تاشکند 66 هکتار وسعت دارد که 40 هکتار آن مربوط به درختان از جمله درختان آمریکا، آسیا، اروپا و قفقاز است.
شهر 2200 ساله تاشکند پایتخت ازبکستان، جاذبههای تاریخی و فرهنگی بسیاری را در دل خود جای داده است. شهری مدرن و پیشرفته اما پر از بناهای تاریخی متعدد. مجتمع حضرت امام یکی از دیدنیهای ازبکستان است که در این شهر جای گرفته است. این مجتمع در حقیقت ادارهای دینی برای مسلمانان ازبکستان به شمار میآید و چندین مدرسه از جمله مدرسه قفال، براقخان و مدرسه موی مبارک و همچنین مسجدی به نام مسجد حضرت امام را در خود جای داده است.
تاشکند پایتخت ازبکستان پر است از جاذبههای دیدنی و تماشایی. در کوچه پس کوچههای تو در توی بخش قدیمی شهر که قدم بزنید آثار تاریخی زیادی خواهید دید که بسیاری از آنها به شکل مدرسه و مسجد ساخته شدهاند. مدرسه باراکخان یکی از تماشاییترین دیدنیهای ازبکستان است که یادگار قرن شانزدهم میلادی و نوروز احمدخان، حاکم وقت تاشکند است.
در بین افراد بسیار اثر گذار بر تاریخ ازبکستان، به امیر تیمور میتوان اشاره کرد که فردی جنگ سالار، سیاستمدار، طرفدار دانش، آموزش، تجارت، فرهنگ و هنر بود. بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و اعلام استقلال ازبکستان، توجه وافری برای احیای میراث فرهنگی و معنوی غنی این کشور آسیای میانه شد، که به وسیله نیاکان و اجداد این سرزمین بنیانگذاری شده بود. این کشور بعد از جدایی از اتحاد جماهیر کمونیستی، فرصت را غنیمت شمرد تا ورقهایی از تاریخ به فراموش سپرده خود را دوباره از نوع ورق بزند و نام افراد معروف و تاثیرگذاری که بر توسعه و پیشرفت این کشور و شاید تمدن دنیا نقش ویژه و حائز اهمیتی را ایفا کرده بودند، از صندوقچه تاریخ بیرون بیاورد.
میدان امیر تیمور از جاذبههای گردشگری ازبکستان در مرکز شهر تاشکند قرار گرفته است. میدانی که در سال 1882 با عنوان میدان کنستانتین ساخته شده بود و بعدها به میدان کارل مارکس تغییر نام یافت. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی مجسمه کارل مارکس را از این میدان برداشتند و مجسمه تیمور گورکانی را به جایش گذاشتند. مجسمه تیمور گورکانی از جنس برنز ساخته شده و او را با ردای پادشاهی در حالی که بر اسبی اصیل سوار شده نشان میدهد و امروزه بسیاری از افرادی که با تور ازبکستان سفر میکنند از میدان امیر تیمور و مجموعههای دیدنی اطرافش دیدن میکنند.
بیش از 20 سال است که سفرهایی با عنوان "سفرهای گروهی جاده ابریشم" از مبدا ایران برگزار میکنیم. سفرهایی به مقصد کشورهای ترکمنستان، ازبکستان و تاجیکستان، برای بازدید از شهرهای تاریخی سمرقند، بخارا و خیوه.